Vrijwillige kavelruil en vrijstelling van overdrachtsbelasting

Ladbouwgrond kavel

Koopt u een agrarisch bedrijf? Dan moet u hier 8% overdrachtsbelasting over betalen. Verkrijgt u het onroerend goed door een vrijwillige kavelruil? Dan geldt een vrijstelling van overdrachtsbelasting.

Verbeteren landelijk gebied

De vrijwillige kavelruil is geregeld in de Wet inrichting landelijk gebied (Wilg). Het doel van de Wilg is verbetering van het landelijk gebied realiseren. Vrijwillige kavelruil is een middel om dit te bereiken. Hiervoor gelden wel enkele voorwaarden. Er moeten minimaal drie eigenaren zijn die onroerend goed inbrengen. Ook moeten er minimaal twee verkrijgende partijen zijn. Daarnaast gelden er eisen voor de overeenkomst. Zo moeten onder andere de betrokken kavels in de kavelruil gelegen zijn buiten het stedelijk gebied en mogen ze alleen een niet-stedelijke functie hebben. 

Fiscaal voordeel bij vrijwillige kavelruil

Als er sprake is van een vrijwillige kavelruil, geldt er een vrijstelling van overdrachtsbelasting. Een voorbeeld:

Partijen X, Y, V en Z gaan een ruilverkaveling bij overeenkomst aan. Partij X brengt in een varkensbedrijf inclusief bedrijfsgebouwen en 10 ha cultuurgrond. Ondernemer Y verkrijgt deze locatie tegen inbreng van een geldsom van € 1.600.000 (€ 1.000.000 bedrijfsgebouwen inclusief erf en ondergrond en € 600.000 cultuurgrond).

Ondernemer V koopt in dezelfde periode een melkveebedrijf inclusief bedrijfsgebouwen en 20 ha cultuurgrond van ondernemer Z. Ondernemer Z verkrijgt hiervoor een geldsom van € 1.500.000 (€ 500.000 bedrijfsgebouwen inclusief erf en ondergrond en € 1.000.000 cultuurgrond).

Om de inrichting van hun afzonderlijke bedrijven te verbeteren besluiten ondernemers Y en V binnen dezelfde overeenkomst enkele percelen cultuurgrond te ruilen. De waarde van de cultuurgrond wordt gesteld op € 300.000.

In dit geval voldoen zij aan de voorwaarden van de Wilg (als het onroerend goed kwalificeert).

Berekening fiscaal voordeel

  • Ondernemer Y is geen overdrachtsbelasting verschuldigd ter hoogte van € 128.000 (8% over bedrijfsgebouwen inclusief erf en ondergrond en toepassing voorwaardelijke cultuurgrondvrijstelling)
  • Ondernemer V is geen overdrachtsbelasting verschuldigd ter hoogte van € 120.000 (8% over bedrijfsgebouwen inclusief erf en ondergrond en toepassing voorwaardelijke cultuurgrondvrijstelling).

Als de verkrijgingen van Y en V niet plaatsvonden door een vrijwillige kavelruil, waren zij € 80.000 respectievelijk € 40.000 aan overdrachtsbelasting verschuldigd. Voor de verkrijging van de cultuurgrond hadden zij mogelijk een beroep kunnen doen op de voorwaardelijke cultuurgrondvrijstelling (voortzettingstermijn van tien jaar). De vrijstelling voor verkrijgingen krachtens de Wilg is echter onvoorwaardelijk.

Meer weten

Wilt u meer weten over een vrijwillige kavelruil en overdrachtsbelasting? Neem contact op met Luc Adriaansen, belastingadviseur, via telefoonnummer 0485-561320 of stuur Luc een e-mail.