Onderzoek toont de waarde van Snelle Lente Rogge

Snelle Lente Rogge fungeert heel goed als vanggewas en is in het voorjaar geschikt om te oogsten, waardoor veehouders meer zelfvoorzienend zijn in ruwvoer en eiwit. Dat zijn de ervaringen die tot nu toe op brede schaal in de praktijk zijn opgedaan. Om de meerwaarde in de praktijk ook onder proefveldcondities te kunnen toetsen, is onderzoek gedaan naar de waarde van Snelle Lente Rogge ten opzichte van een aantal andere veelgebruikte vanggewassen in maïs. De uitkomst van het onderzoek is dat Snelle Lente Rogge of een mengsel met Adrina Italiaans Raaigras de positieve praktijkervaringen bevestigen.

Met Snelle Lente Rogge wordt voldaan aan de eis om de nitraatrichtlijn te volgen door reststikstof te ‘vangen’ en uitspoeling op maïspercelen daarmee zoveel mogelijk te beperken. Daarnaast is het heel goed geschikt om het in het voorjaar als ruwvoer te oogsten. Dit levert veel droge stof en eiwit en voorziet daarmee perfect in de behoefte om meer zelfvoorzienend te zijn in eiwit en daarmee minder afhankelijk van externe eiwitbronnen. Dat zijn de ervaringen die tot nu toe op brede schaal in de praktijk zijn opgedaan.

Praktijkproeven in België en Nederland

Om de meerwaarde in de praktijk ook onder proefveldcondities te kunnen toetsen hebben in het seizoen 2019-2020 onderzoeksinstituten in Nederland en België onderzoek gedaan naar de waarde van Snelle Lente Rogge ten opzichte van een aantal andere veelgebruikte vanggewassen in maïs.

Direct na de oogst van de maïs in september 2019 hebben onderzoeksinstituut ILVO in België en Wageningen University & Research open teelten in Nederland  de proef met vanggewassen gestart. Op dat moment zijn op twee locaties in België (Bassevelde en Poperinge) en twee locaties in Nederland (Vredepeel en Marwijksoord) verschillende enkelvoudige vanggewassen of mengsels van vanggewassen in meerdere herhalingen gezaaid.

Daarnaast zijn de proeven aangelegd in drie verschillende stikstoftrappen (0, 50 en 100 kg stikstof per hectare), die bemest zijn tussen 15 februari en 1 maart van dit jaar. Voorafgaand aan de zaai is een analyse genomen van de bouwvoor om de hoeveelheid reststikstof te meten. De stikstofmetingen zijn halverwege de winter en na de oogst van de vanggewassen nog eens herhaald.

Tijdens de teelt is op een aantal momenten de gewasstand beoordeeld. De Snelle Lente Rogge-objecten in de proef zijn in drie zaaizaadhoeveelheden per hectare beproefd (1,5, 2 en 2,25 miljoen zaden per hectare).

Overzicht van de proef met vanggewassen in meerdere herhalingen en drie stikstoftrappen
Overzicht van de proef met vanggewassen in meerdere herhalingen en drie stikstoftrappen

Gewogen na de oogst

Alle locaties zijn geoogst tussen half en eind april. Bij de oogst is de bovengrondse massa gewogen (vers en droge stof) en van een aantal objecten de ondergrondse massa. Op deze manier was het mogelijk om van deze geselecteerde en meest belangrijke objecten aan de hand van de humificatiecoëfficiënt de totale hoeveelheid effectieve organische stof te bepalen. Tevens is van de beproefde vanggewassen op een locatie na de oogst de voederwaarde bepaald.

Verschillende drogestofopbrengsten

De uiteindelijk gerealiseerde drogestofopbrengsten over alle geteste objecten bleken tussen de locaties verschillend en afhankelijk van zaaitijdstip, zaaiomstandigheden, de stikstofbodemvoorraad, het moment van bijbemesten en de oogstdatum. Hierbij heeft daarnaast het zeer droge voorjaar op de proeflocaties met de lichtste grondsoort mogelijk ook invloed gehad. De vroegst gezaaide proeven, waarbij onder goede omstandigheden is gezaaid, realiseerden de hoogste opbrengsten.

Uit de proeven blijkt dat het op basis van de resultaten raadzaam is om Snelle Lente Rogge op 2 miljoen zaden per hectare te zaaien in plaats van 1,5 miljoen zaden. Er blijkt weinig meerwaarde om 2,25 miljoen zaden per hectare te zaaien.

Italiaans en Engels raaigras lieten in nazaai te weinig ontwikkeling zien, wat ten opzichte van onder andere de Snelle Lente Rogge-objecten, geresulteerd heeft in weinig bovengrondse opbrengst, alsook minder opname van reststikstof in herfst, winter en voorjaar. Ook ten opzichte van de gangbare winterrogge, tot nu toe een veel gebruikt vanggewas voor zaai na de teelt van maïs, lieten de Snelle Lente Rogge-varianten een meeropbrengst zien.

Gemiddeld over de 4 locaties in België en Nederland realiseerden de behandelingen die met 100 kg N/ha zijn bemest, een drogestofopbrengst per hectare van respectievelijk 5.086 kg voor Snelle Lente Rogge (2 miljoen zaden/ha), 5.100 kg voor Snelle Lente Rogge (2 miljoen zaden/ha) met 20 kg Adrina Italiaans Raaigras (het zogenaamde EAG-mengsel), 4.205 kg voor de klassieke winterrogge en 3.207 kg voor Italiaans Raaigras.

Netto-proefveldjes, uitgemaaid en gewogen met behulp van de Haldrup-proefveldoogstmachine
Netto-proefveldjes, uitgemaaid en gewogen met behulp van de Haldrup-proefveldoogstmachine

Voederwaarde en organische stof

Van de proeflocatie waar de objecten ook beoordeeld zijn op voederwaarde is uit de analyse vast komen te staan dat van alle Snelle Lente Rogge-varianten de VEM-waarde rond de 960 lag en het ruweiwitpercentage rond de 16%. Het gaat hier om de objecten die bemest zijn met 100 kg stikstof per hectare. De voederwaarde en ook de opbrengst was mogelijk nog hoger geweest als de droogte geen rol van betekenis had gespeeld.

Op basis van de drogestofopbrengsten is aan de hand van de humificatiecoëfficiënt de hoeveelheid effectieve organische stof (EOS) bepaald. Hoewel op basis van de verse- en drogestofopbrengst van de bovengrondse delen de meerwaarde van het mengsel van 2 miljoen zaden Snelle Lente Rogge en 20 kg Italiaans Raaigras (Adrina) beperkt is, is er wel sprake van de hoogste opbrengst aan EOS per hectare. Gemiddeld over alle proeven is met dit mengsel 55% van de EOS afkomstig uit de ondergrondse delen. Dit in vergelijking met alle andere geteste vanggewassen. Dit is met het oog op de wetgeving in België, maar ook met betrekking tot de levering van organische stof aan de bodem de meest interessante optie.

Meer informatie?

Meer informatie over de teelt en het gebruik van Snelle Lente Rogge is verkrijgbaar bij uw eigen KWS-adviseur. U kunt ook bij hem of anders via de webshop www.kwsmaiszaad.com of bij uw leverancier van zaaizaden de Snelle Lente Rogge of het mengsel van Snelle Lente Rogge met Adrina Italiaans Raaigras bestellen. Snelle Lente Rogge wordt exclusief geleverd in de herkenbare oranje verpakking.

Snelle Lente Rogge wordt exclusief geleverd in de herkenbare oranje verpakking
Snelle Lente Rogge wordt exclusief geleverd in de herkenbare oranje verpakking